Kiedy i komu należy się zachowek?

W życiu zdarzają się sytuację w których, ktoś z naszej rodziny przepisuje cały swój majątek na osobę trzecią, np. kogoś spoza rodziny. W takich okolicznościach jednak ustawodawca nie pozostawił nas z niczym. Przepisy prawa jasno wskazują że wstępnym (rodzicom, dziadkom), zstępnym (dzieciom, wnukom) oraz małżonkowi należy się zachowek.

Co to jest zachowek?

 Jest to określona suma pieniężna, która należy się najbliższej rodzinie spadkodawcy, w przypadku w którym ten dokonał rozporządzenia majątkiem w formie testamentu, w którym to pominął wyżej wskazane osoby. Zachowek może być zatem rozumiany jako zabezpieczenie interesów najbliższej rodziny spadkodawcy.

Komu przysługuje zachowek?

Zachowek przysługuje osobą najbliższym spadkodawcy, w krąg których wchodzą:

• wstępni czyli rodzice i dziadkowie spadkodawcy;
• zstępni czyli dzieci i wnuki spadkodawcy;
• małżonek spadkodawcy.

Jaka część przypada w ramach zachowku?

 Część jaka przypadka spadkobiercą zależy od ich sytuacji życiowej. Dorosłym oraz osobom, które są zdolne do pracy przysługuje jedna druga wartości udziału spadkowego, który przypadłby w wyniku dziedziczenia ustawowego tj. w sytuacji w której spadkodawca nie pozostawiłby testamentu. Jeżeli jednak osoba która jest uprawniona do zachowku, jest trwale niezdolna do pracy albo jest nią małoletni, przysługują jej dwie trzecie wartości udziału spadkowego.

Czy można zostać pozbawionym prawa do zachowku?

Tak, można zostać pozbawionym prawa do zachowku w wyniku tzw. wydziedziczenia, jednak wbrew powszechnemu przeświadczeniu, wydziedziczyć wcale nie jest tak łatwo. Aby zrobić to skutecznie muszą zaistnieć przesłanki ku temu. Przepisy prawa klarownie wskazują katalog zamknięty sytuacji, w których spadkodawca może wydziedziczyć spadkobiercę tj.

• w przypadku gdy wbrew woli spadkodawcy postępuje uporczywie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego;
• dopuścił się względem spadkodawcy albo jednej z najbliższych mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności albo rażącej obrazy czci;
• uporczywie nie dopełnia względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych.

Jeżeli zatem ktoś z twoich bliskich przepisał w testamencie swój majątek na osobę trzecią, powinieneś pamiętać, że nie zostajesz pozostawiony z niczym. Oczywiście problematyka zachowku jest bardziej obszerna niż zostało to przedstawione powyżej dlatego w przypadku skomplikowanych spraw spadkowych zawsze lepiej skontaktować się ze specjalistą, który w sposób rzetelny i kompleksowy zajmie się twoją sprawą.

Na podstawie ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks Cywilny