Władza rodzicielska a kontakty z dzieckiem. Czy ograniczenie władzy rodzicielskiej ma wpływ na prawo do kontaktów z dzieckiem?

Wyjaśnienie przedstawionych zagadnień jest bardzo istotne, ze względu na fakt powszechnego, ale błędnego przekonania, iż, pozbawienie władzy rodzicielskiej jednego rodzica skutkuje całkowitym wyeliminowaniem tego rodzica z życia dziecka.

Po pierwsze istotnym jest rozróżnienie pojęcia władzy rodzicielskiej i kontaktów z dzieckiem.

Zazwyczaj władza rodzicielka przysługuje obojgu rodzicom. Zgodnie z postanowieniami kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (art. 95 KRO) składają się na nią m.in.:

1. Piecza na osobą dziecka, a więc dbałość o rozwój dziecka, troska o zapewnienie dziecku odpowiednich warunków egzystencji, ochrony przed niebezpieczeństwami oraz w właściwego rozwoju;
2. Zarządzanie jego majątkiem, co obejmuje dokonywane przez rodziców czynności, które dotyczą składników majątku dziecka lub mogą mieć wpływ na jego sytuację majątkową (prawa i obowiązki dziecka o charakterze majątkowym, stan majątku);
3. Reprezentowanie dziecka, pod podjęciem którego należy rozumieć w szczególności dokonywanie czynności prawnych oraz czynności dokonywanych przed sądem w jego imieniu i na jego rzecz.

Pod pojęciem zaś kontaktów z dzieckiem należy rozumieć (co bezpośrednio wynika z przepisów prawa) w szczególności przebywanie z dzieckiem, czyli odwiedziny, spotkania, a także bezpośrednie porozumiewanie się z dzieckiem, prowadzenie korespondencji itp.

W obu przypadkach może dojść do zmiany sądowej zakresu przysługującego prawa, czy to poprzez jego zawieszenie, ograniczenie bądź pozbawienie. Najistotniejszym jest fakt, że ograniczenie władzy rodzicielskiej jednego z rodziców nie będzie prowadziło do automatycznego pozbawienia go kontaktów z dzieckiem. W takim przypadku w dalszym ciągu rodzic ma możliwość dochodzenia takich kontaktów bądź poprzez zwykłe porozumienie z rodzicem, któremu przyznano pełnię władzy bądź też w przypadku braku takiego porozumienia, na drodze sądowej.

Należy jednak pamiętać, że kontakty z dzieckiem nie są jedynie prawem rodziców, ale przede wszystkich ich obowiązkiem. Brak utrzymywania kontaktów przez rodzica może, ale oczywiście nie musi, stanowić podstawę do ograniczenia lub pozbawienia władzy rodzicielskiej. Zasadą nadrzędną kierującą całym postępowaniem jest, w takich przypadkach, przede dobro dziecka oraz możliwość zapewnienie mu jak najlepszego kontaktu z obydwojgiem rodziców.