Izabela Libera i Wspólnicy Kancelaria Radców Prawnych
ul. 28 Czerwca 1956r nr 400
61-441 Poznań
tel. +48 790 301 331
Concept Tower
ul. Grzybowska 87
00-844 Warszawa
tel. +48 22 479 57 76
sekretariat@KancelariaLibera.pl
Sąd Najwyższy kolejny raz o służebności przesyłu
W dniu dzisiejszym Sąd Najwyższy w powiększonym składzie 7 sędziów po raz kolejny zajął się kwestią bardzo istotną dla naszych klientów – chodzi oczywiście o służebność przesyłu. Sprawa rozpoznana została pod sygn. III CZP 50/17. Tym razem przedmiotem rozstrzygnięcia było pytanie:
- czy przedsiębiorstwo państwowe, które wybudowało urządzenia przesyłowe na gruntach Skarbu Państwa przed 1990 r, nabyło z mocy samego prawa po tej dacie wraz z tymi urządzeniami również służebność gruntową odpowiadającą służebności przesyłu.
Sąd Najwyższy udzielił odpowiedzi negatywnej uznając, że nie było takiej możliwości prawnej. W ustnym uzasadnieniu uchwały wskazano, że źródłem powstania prawa służebności może być umowa między stronami, lub orzeczenie sądu. Ustanowienie służebności na cudzej nieruchomości ogranicza w pewnym zakresie własność, a więc jest rodzajem wywłaszczenia. Wywłaszczenie zaś musi opierać się o konkretne przepisy prawa. W poprzednim stanie prawnym brak było jakichkolwiek przepisów, które mogłyby stanowić podstawę prawną powstania takiej służebności. Według Sądu Najwyższego pogląd przeciwny (tj dopuszczający nabycie służebności z mocy samego prawa) stanowi niedopuszczalną wykładnię prawa i jest sprzeczne z podstawową zasadą zamkniętego katalogu praw rzeczowych.
Uchwała ta nie zamyka jednak drogi przedsiębiorstwom przesyłowym do zasiedzenia służebności przesyłu. Jednak z uwagi na to, że każdorazowo stwierdzenie zasiedzenia wymaga zbadania wielu przesłanek i indywidualnego podejścia do każdej sprawy, Sąd Najwyższy odmówił odpowiedzi na drugie pytanie zadane przez Sąd Okręgowy w Toruniu.
Poniżej treść zapytania oraz podjętej przez Sąd Najwyższy uchwały.
sygn. III CZP 50/17
”1) Czy uzyskanie na własność przez przedsiębiorstwo państwowe urządzeń przesyłowych, posadowionych na nieruchomościach należących wówczas do Skarbu Państwa, na podstawie ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o zmianie ustawy o przedsiębiorstwach państwowych (Dz.U. z 1991 r., Nr 2, poz. 6) spowodowało uzyskanie przez to przedsiębiorstwo z mocy prawa – jako prawa związanego z własnością urządzeń, – służebności gruntowej o treści odpowiadającej służebności przesyłu obciążającego te nieruchomości?
2) w przypadku udzielenia odpowiedzi negatywnej na powyższe pytanie, czy przedsiębiorstwo przesyłowe jako posiadacz służebności gruntowej o treści odpowiadającej służebności przesyłu, pozostawało w dobrej czy w złej wierze oraz w jakiej dacie rozpoczął się bieg terminu zasiedzenia tej służebności, na rzecz tego przedsiębiorstwa?”
Uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 5 czerwca 2018 r.
1. Nabycie przez przedsiębiorstwo państwowe – na podstawie ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o zmianie ustawy o przedsiębiorstwach państwowych (Dz.U. z 1991 r. Nr 2, poz. 6) – własności urządzeń przesyłowych posadowionych na nieruchomościach należących do Skarbu Państwa nie spowodowało uzyskania przez to przedsiębiorstwo z mocy prawa służebności gruntowej o treści odpowiadającej służebności przesyłu obciążającej te nieruchomości.
2. Odmawia podjęcia uchwały w pozostałym zakresie.
Wyszukiwarka
Kategorie
- Aktualności
- Dochodzenie należności
- Kredyty frankowe
- Nieruchomości
- Nieruchomości, spółdzielnie mieszkaniowe
- Obsługa przedsiębiorstw, prawo handlowe, spółki
- Ochrona dłużników
- Odszkodowania – lotniska
- Odszkodowania powypadkowe
- Prawo budowlane, ochrona środowiska
- Prawo rodzinne, rozwody, spadki
- Służebność przesyłu
- Z praktyki Kancelarii
